Chuyến hành hương sẽ không trọn vẹn nếu bạn bỏ qua bất kỳ điểm tham quan tâm linh cổ kính và linh thiêng nào tại “Thành phố miền Tây”. Đây sẽ là một lưu ý quan trọng đối với du khách gần xa đang có kế hoạch hành hương tâm linh về Đất Thánh nhưng chưa đưa Chùa Gò Kén Tây Ninh vào danh sách điểm dừng chân ưu tiên.
Toàn cảnh “Thiên Lâm Cổ Tự” Chùa Gò Kén, Tây Ninh khi nhìn từ trên cao (Nguồn: Internet)
1. Tổng quan về chùa Gò Kén, Tây Ninh
Mỗi ngôi chùa, đền ở Tây Ninh nói riêng và Việt Nam nói chung đều gắn liền với một câu chuyện mang màu sắc riêng của từng tôn giáo. Vì vậy, trước khi đi sâu vào vẻ đẹp trực quan và sống động của chùa Gò Kén Tây Ninh, bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một số thông tin chung về vị trí địa lý, lịch sử, đặc điểm kiến trúc và một số hoạt động hấp dẫn tại ngôi chùa cổ này.
1.1. Vị trí
Cách trung tâm thành phố Tây Ninh 8km, chùa Gò Kén nằm trên quốc lộ 22B thuộc xã Long Thành Trung, huyện Hòa Thành. Giữa màu xanh bạt ngàn của đồng ruộng và cây cối, người dân Tây Ninh luôn tự hào về một công trình kiến trúc uy nghi được xây dựng trên một gò đất cao có diện tích lên đến 6000m2.
Khi nhìn vào ứng dụng Google Map, du khách dễ dàng hình dung ra rằng sẽ không mất quá nhiều thời gian để di chuyển đến chùa Gò Ken từ trung tâm thành phố. Bên cạnh đó, chùa chỉ cách Tòa thánh Tây Ninh – một địa điểm du lịch nổi tiếng khác – 3km.
Khoảng cách từ trung tâm thành phố Tây Ninh đến chùa Gò Ken chỉ 8km (Nguồn: Google Map)
1.2. Lịch sử hình thành
Chùa Gò Kén là một trong những công trình tôn giáo đầu tiên của tỉnh Tây Ninh, là chứng nhân lịch sử của những cuộc chiến tranh khốc liệt và đau thương của đất nước. Năm 1904, nhà sư Thích Trí Lương đã xây dựng ngôi chùa bằng những vật liệu thu thập được từ tre và mây để tạo thành nơi tu tập và nuôi dưỡng tâm linh.
Vì vậy, ban đầu, công trình chỉ mang dáng vẻ của một túp lều tranh đơn sơ ẩn mình trong khu rừng rậm rạp. Mãi đến năm 1914, đệ tử đầu tiên của trụ trì Thích Trí Lượng là Thích Trí Phong mới quyết định xây dựng lại túp lều tranh thành một ngôi chùa rộng rãi, hoàn thiện theo bản thiết kế được gửi từ Paris.
Các thế hệ đệ tử sau này tiếp tục kế thừa và phát huy giá trị của ngôi chùa (Nguồn: Internet)
Việc trùng tu hoàn tất sau 12 năm, và khi đó được gọi là chùa Thiên Lâm. Tuy nhiên, vì cái tên “Thiên Lâm” quá phổ biến nên người dân địa phương thường dùng một cái tên quen thuộc hơn là chùa Gò Kén. Nguồn gốc của tên gọi này xuất phát từ việc ngôi chùa được xây dựng trên một gò đất cao, xung quanh có nhiều dây leo kén – một loại cây leo quý hiếm có quả màu đỏ và có vị chua ngọt lạ.
Cho đến ngày nay, Gò Ken vẫn được coi là tên gọi chính thức mặc dù loài cây này không còn mọc xung quanh chùa nữa. Điều này đủ cho thấy người dân vô cùng trân trọng những kỷ niệm đáng nhớ liên quan đến nơi này.
Đặc biệt, chùa Gò Kén Tây Ninh đã cùng nhân dân trải qua những cuộc chiến tranh chống Pháp, chống Mỹ, chịu đựng sự hỗn loạn của đạn pháo địch. Năm 1970, công trình chính thức được trùng tu, tôn tạo. Cuối cùng, vào năm 2007, Thượng tọa Thích Thiện đã kêu gọi quyên góp, xây dựng lại ngôi chùa với diện mạo khang trang, uy nghi hơn.
1.3. Kiến trúc chính
Thông thường, rất khó để kết hợp hài hòa giữa kiến trúc nhà thờ vòm phương Tây với các chạm khắc rồng phượng của chùa chiền phương Đông. Tuy nhiên, sự giao thoa kỳ diệu giữa cổ kính và hiện đại được thể hiện tuyệt vời trong thiết kế của chùa Thiền Lâm Tây Ninh.
Chùa Gò Ken có diện tích 450m2, mái ngói, cửa chính hình vòm, mở trên tường đầu hồi, ngôi chùa gợi lên hình ảnh một nhà thờ Thiên chúa giáo nằm giữa không gian tượng Phật và đình chùa uy nghiêm. Sự độc đáo này khiến cho chuyến viếng thăm chùa Gò Ken trở thành một trải nghiệm vừa quen thuộc vừa mới lạ khi so sánh với nhiều điểm du lịch tâm linh khác.
Thiết kế mái móc và cửa vòm chính của chùa Gò Kén (Nguồn: Internet)
Quần thể kiến trúc chùa được chia thành nhiều khu vực như Chính điện, Lầu chuông, Lầu giảng dạy, khu tượng đài, vườn hoa… Bên trong Chính điện không thiết kế theo chiều ngang, không có lớp trước sau theo kiểu chùa Nam Bộ cũ mà thay vào đó là sự phá cách với hai hàng cột dọc, mỗi hàng có 6 cột, chia không gian thành 3 phần riêng biệt nhưng vẫn thoáng đãng, rộng rãi.
Sau khi đi qua lối vào Chánh điện, du khách sẽ nhìn thấy 14 bàn thờ tổ tiên được chạm khắc tinh xảo và đẹp mắt, đặc biệt là bàn thờ Phật cao 3m được trang trí bằng những câu đối, chữ lớn và những bức phù điêu dát vàng rực rỡ. Ngoài ra, Tháp Chuông và Tháp Giảng Pháp cũng là điểm nhấn của chùa Thiền Lâm với thiết kế kết hợp giữa đá và gỗ, tạo cảm giác giản dị, mộc mạc, vững chãi và uy nghiêm.
Ngôi đền vừa mộc mạc, giản dị nhưng lại vững chắc và uy nghiêm (Nguồn: Internet)
Phía trước sân chùa, hình ảnh Đức Phật Thích Ca Mâu Ni ngồi thiền dưới bóng mát của cây bồ đề xanh mát mang đến cho du khách cảm giác bình yên, thanh thản. Mặt khác, bức tượng cao 25m mô tả hình ảnh Bồ Tát Quán Thế Âm cưỡi rồng, trang nghiêm đặt trên tòa sen trắng giữa hồ, và bức tượng Phật Niết Bàn linh thiêng dài 25m đã trở thành thắng cảnh hiếm có, không chỉ thu hút nhiều Phật tử đến tham quan mà còn kích thích sự tò mò của du khách gần xa.
Tượng Phật Quán Thế Âm tại chùa Gò Kén (Nguồn: Internet)
Dường như màu sắc dịu nhẹ của thiên nhiên tương phản với sự uy nghiêm của ngôi chùa đã làm nổi bật bức tượng Bồ Tát Quán Thế Âm lớn nhất miền Đông Nam Bộ, khiến bất kỳ ai đi qua tọa độ này đều phải trầm trồ.
1.4. Các hoạt động nổi bật tại chùa
Đến với chùa Gò Ken Tây Ninh, du khách không chỉ ngỡ ngàng trước kiến trúc độc đáo, sự giao lưu văn hóa mà còn có cơ hội hòa mình vào không khí lễ hội và các hoạt động tôn giáo, xã hội ý nghĩa được tổ chức tại đây hằng năm. Ví dụ:
1.4.1. Lễ hội Quán Thế Âm: Diễn ra vào mỗi rằm tháng 7 âm lịch, đây là dịp để Phật tử khắp nơi tụ họp, cầu nguyện. Mỗi chiếc đèn hoa đăng lung linh mang theo những mong ước của du khách được tỏa sáng, củng cố niềm tin vào một ngày mai tươi sáng, thuận buồm xuôi gió. Không gian ngôi chùa cổ kính vì thế càng thêm lộng lẫy, tôn vinh vẻ đẹp của tín ngưỡng văn hóa bản địa.
Thả hoa đăng ngay dưới chân tượng Phật (Nguồn: Internet)
1.4.2. Lễ Phật Đản: Nếu đến chùa Gò Kén vào ngày rằm tháng 4, bạn sẽ được tham gia vào một lễ hội Phật giáo lớn, nơi các vị trụ trì chia sẻ câu chuyện đầy cảm hứng về Đức Phật Thích Ca Mâu Ni trên con đường tìm kiếm chân lý của lòng tốt, sống một cuộc sống tốt đẹp và duy trì tôn giáo. Theo nghi lễ truyền thống, các vị cao tăng tiến hành lễ Đức Mộc (tắm Phật) để cầu nguyện cho một vụ mùa bội thu và hòa bình cho mọi người.
Ngoài ra, chùa Gò Kén Tây Ninh còn tổ chức nhiều chương trình từ thiện trong năm như ủng hộ những hoàn cảnh khó khăn, xây nhà đại đoàn kết cho các hộ nghèo, hoạt động khám chữa bệnh miễn phí… Đây đã trở thành nghĩa cử cao đẹp, phát huy phương châm “lá lành đùm lá rách” trong quần chúng.
Tây Ninh nổi tiếng là “Thánh địa” vì sở hữu nhiều ngôi chùa, đền, miếu có kiến trúc độc đáo, linh thiêng. Ngoài chùa Bà Tây Ninh, bạn có thể tham khảo thêm thông tin về những địa điểm khác có giá trị văn hóa, tâm linh sâu sắc tại Tây Ninh như chùa Hang Tây Ninh hay đình Hiệp Ninh.
2. Chiêm ngưỡng vẻ đẹp của chùa Gò Kén ở Tây Ninh
Với lịch sử lâu đời và tâm huyết xây dựng của các vị trụ trì qua nhiều thế hệ, vẻ đẹp độc đáo của chùa Gò Kén Tây Ninh được thể hiện qua quang cảnh cả ngày lẫn đêm.
2.1. Chiêm ngưỡng 6 hình ảnh của ngôi đền trong ngày
Có thể nói, vào ban ngày, ngôi chùa cổ kính này khoác lên mình vẻ uy nghiêm, tràn đầy năng lượng tâm linh của một nơi để tu dưỡng tâm hồn và tinh thần. Ánh nắng ban mai xuyên qua từng cây bồ đề, soi rọi những dấu vết thời gian trên các phù điêu thiêng liêng, các mái vòm dát vàng chạm khắc hình rồng, phượng, hoa lá. Các ngôi chùa và di tích thu hút trọn vẹn tầm nhìn của những ai muốn đặt niềm tin vào ngôi chùa Phật giáo, cũng như đáp ứng nhu cầu khám phá của du khách.
Cổng vào chùa Thiền Lâm ở Gò Kén gây ấn tượng với kiến trúc mái đình theo phong cách Nam Bộ được canh gác bởi bốn bức tượng sư tử đá và sư tử đầu đàn (Nguồn: Internet)
Ngôi chùa chính được xây dựng sáng tạo với những cánh cửa hình vòm và những bức tường vôi chắc chắn (Nguồn: Internet)
Đức Phật Thích Ca Mâu Ni ngồi thiền an lạc dưới gốc cây Bồ Đề xanh tươi (Nguồn: Internet)
Lư hương và lễ vật trước tượng Bồ Tát Quán Thế Âm cao nhất Đông Nam Bộ (Nguồn: Internet)
Cảnh quan thu nhỏ được lồng ghép khéo léo vào khu vườn Lumbini vào mùa xuân (Nguồn: Internet)
Cận cảnh công trình Bảo tháp Xá Lợi cao 9 tầng sắp hoàn thiện, bên cạnh điện Phật rộng rãi giữa hồ (Nguồn: Internet)
2.2. Chiêm ngưỡng 6 hình ảnh về ngôi đền vào ban đêm
Sau khi rũ bỏ cái nắng gay gắt của ban ngày, chùa Gò Kén Tây Ninh ngay lập tức khoác lên mình lớp áo mới lung linh ánh sáng và hoa cỏ tràn đầy sức sống của màn đêm. Đặc biệt vào mỗi ngày rằm, ánh trăng sáng tỏ cùng dòng người đi lễ tấp nập càng làm cho không khí của ngôi chùa cổ kính thêm phần náo nhiệt.
Mặt hồ chùa Thiền Lâm phản chiếu ánh sáng rực rỡ của quần thể kiến trúc (Nguồn: Internet)
Đèn hoa đăng nhiều màu chuyển tải ước nguyện của du khách nhân dịp lễ hội Quán Thế Âm (Nguồn: Internet)
Kiệu rước tượng Phật Bà Quan Âm lộng lẫy vào ngày rằm tháng 2 âm lịch (Nguồn: Internet)
Hệ thống đèn LED được bố trí công phu nhằm tôn vinh trí tuệ và lòng từ bi của Đức Phật Di Lặc (Nguồn: Internet)
Gian chính của bàn thờ tổ tiên mang một sắc thái tâm linh huyền bí nhờ hương hoa (Nguồn: Internet)
Đèn lồng Tết trang trí khu vực trưng bày 18 vị La Hán (Nguồn: Internet)
3. Nên khám phá chùa Gò Ken ở Tây Ninh vào thời điểm nào?
Nếu muốn chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ vĩ của thiên nhiên, bạn hãy ghé thăm chùa Thiên Lâm vào mỗi dịp Tết. Vào thời điểm này, khuôn viên chùa vừa được phủ xanh bởi màu xanh của đồng ruộng, vừa được trang trí bằng hoa tươi, giấy màu, câu đối đỏ. Cảnh sắc rực rỡ mang đến cho du khách sự phấn khởi cho một năm mới tốt lành và cho ra đời những bức ảnh check-in vô cùng độc đáo.
Nếu là tín đồ sùng đạo, bạn không nên bỏ lỡ các lễ hội Phật giáo được tổ chức tại chùa Gò Kén như lễ hội Quán Thế Âm và lễ thả hoa đăng, lễ hội Địa Tạng Vương Bồ Tát, lễ Vu Lan báo hiếu… Những sự kiện này thường diễn ra vào tháng 4 và tháng 7 âm lịch hàng năm và thu hút rất nhiều Phật tử khắp nơi trên thế giới.
4. Đường đi đến chùa Gò Ken, Tây Ninh
Khu du lịch Thiên Lâm Gò Kè cách trung tâm thành phố Tây Ninh không xa, du khách có thể lựa chọn di chuyển bằng xe máy, xe khách hoặc xe buýt tùy theo điều kiện thực tế.
- Nếu đi bằng xe máy hoặc xe buýt : Từ trung tâm thành phố, đi theo đường 30/4 và đi thẳng đến Quốc lộ 22B tại ngã tư Cầu Nổi. Sau khi đi khoảng 5km, rẽ trái vào đường Long Thành Trung cho đến khi bạn nhìn thấy cổng tam quan có chữ Thiền Lâm. Vào cổng và đi thêm 250m nữa là đến khuôn viên chính của chùa. Toàn bộ hành trình mất khoảng 15 phút.
- Nếu đi bằng xe buýt : Bạn có thể đi thẳng xe buýt số 703 từ Sài Gòn đến cửa khẩu Mộc Bài, sau đó đi xe buýt số 05 đến trung tâm thành phố Tây Ninh. Tại đây, bạn có thể tiếp tục đi xe buýt số 7 đến cửa khẩu Xa Mát và nhớ nói với tài xế cho bạn xuống ở chùa Gò Ken. Tuy cách này mất nhiều thời gian hơn nhưng sẽ giúp du khách tiết kiệm đáng kể chi phí nhiên liệu.
Nhìn từ bản đồ vệ tinh, đường đi đến chùa Gò Ken không cần phải rẽ nhiều (Nguồn: Google Map)
(*) Lưu ý: Tuyến xe buýt 703 Bến Thành – Mộc Bài đã tạm dừng hoạt động từ ngày 15/08/2023 và chưa rõ thời gian hoạt động trở lại. Trước khi khởi hành, du khách nên kiểm tra thông tin trên website của các đơn vị vận tải hành khách để có hình thức di chuyển phù hợp.
5. 4 điều cần lưu ý khi tham quan chùa Gò Ken Tây Ninh
Chùa Gò Kén Tây Ninh vừa là điểm tham quan du lịch, vừa là trung tâm Phật giáo của tỉnh Tây Ninh. Do đó, việc gìn giữ văn hóa tôn giáo và thể hiện sự tôn trọng kiến trúc tâm linh phải được đặt lên hàng đầu. Bài viết này xin chia sẻ với các bạn một số lưu ý quan trọng về trang phục, ứng xử, lời ăn tiếng nói khi hành hương đến nơi này.
5.1. Chọn trang phục lịch sự và kín đáo
Bạn nên chọn trang phục giản dị, lịch sự với những gam màu trang nhã như nâu, trắng, xám,…, tránh những trang phục hở hang, phản cảm, hở hang. Ngoài ra, bạn có thể chuẩn bị một đôi dép đơn giản để dễ tháo ra khi vào đền thờ để hành lễ và di chuyển dễ dàng hơn trong khuôn viên yên tĩnh của chùa.
5.2. Giữ gìn vệ sinh chung khi tham quan chùa Gò Ken
Là một điểm đến nổi tiếng tại Tây Ninh, hằng năm chùa Gò Kén đón rất nhiều đoàn khách du lịch từ khắp mọi miền đất nước. Mỗi du khách cần có ý thức giữ gìn vệ sinh chung, không xả rác bừa bãi để đảm bảo cảnh quan sạch đẹp cho chốn ẩn cư trang nghiêm. Việc không giữ gìn cảnh quan chùa cũng là hành động thiếu tôn trọng thần linh và đi ngược lại với triết lý sống của nhà Phật.
5.3 Không gây tiếng ồn – ảnh hưởng đến nơi hành lễ linh thiêng
Hầu hết du khách đến chùa Gò Kén Tây Ninh để chiêm bái tượng Phật, cầu sức khỏe, bình an. Vì vậy, bạn nên di chuyển nhẹ nhàng, cẩn thận trong lời nói, tránh gây tiếng động, ảnh hưởng đến tâm trạng của mọi người xung quanh.
Phụ nữ Phật tử đến cúng dường Đức Phật Thích Ca Mâu Ni nhân dịp lễ Vu Lan (Nguồn: Internet)
5.4. Không được chạm hoặc đè vào chân tượng Phật Quan Thế Âm ở chùa Gò Ken.
Tượng Phật Quan Thế Âm đã trở thành biểu tượng của Thiền Lâm Gò Kén và sẽ là thiếu sót nếu bạn không tranh thủ chụp một bức ảnh check-in thú vị tại đây. Tuy nhiên, du khách không nên chạm hoặc ấn vào chân tượng Phật vì có thể làm hỏng lớp sơn của tượng và vô tình tạo nên cử chỉ thiếu tôn trọng với bậc bề trên.
6. Đánh giá về chùa Gò Kén Tây Ninh qua góc nhìn trải nghiệm thực tế
Mỗi du khách khi rời khỏi cổng chùa Gò Kén đều có ít nhiều cảm xúc tiếc nuối, hoài niệm. Nhìn chung, ai cũng có ấn tượng sâu sắc về quy mô đầu tư cho công trình kiến trúc cổ kính này và có đánh giá tích cực về kiến trúc cũng như cảnh quan cây xanh nơi đây. Cụ thể:
Chia sẻ của Tiktoker yêu thích du lịch về cây bồ đề cổ thụ
Tài khoản Youtube Bùi Văn Dũng thốt lên trước tượng Phật Quan Thế Âm
Không khí lễ hội rộn ràng qua góc nhìn của Youtuber Tri Bay
Tài khoản Tiktok có tên O Tit vô cùng ấn tượng với không gian đền thờ cổ kính
Trải nghiệm của Youtuber TVQ Việt Nam khi đi chùa đầu xuân
7. Gợi ý 3 điểm tham quan khác gần Chùa Gò Ken, Tây Ninh
Vì nằm gần trung tâm thành phố Tây Ninh nên ngoài chùa Gò Kén, du khách có thể lựa chọn tham quan nhiều địa điểm du lịch nổi tiếng khác tại đây như núi Bà Đen, Tòa thánh Tây Ninh hay hồ Dầu Tiếng.
7.1. Núi Bà Đen
Cách chùa Thiền Lâm khoảng 30km về phía Đông Bắc là “Đệ nhất thiên sơn” Bà Đen với những dãy núi hùng vĩ và nhiều công trình tôn giáo cổ kính. Bà Đen còn được gọi trìu mến là “nóc nhà phương Nam” – biểu tượng quen thuộc của vùng đất và con người Tây Ninh. Trên hết, khu du lịch Sun World Ba Den Mountain sẽ mang đến cho du khách trải nghiệm hệ thống cáp treo tiên tiến, đẳng cấp quốc tế, đưa du khách đến gần hơn với thiên nhiên trù phú và nguyên sơ.
Nhiều trải nghiệm tuyệt vời khi đến Sun World Ba Den Mountain
7.2. Tòa Thánh Tây Ninh
Sau khi tham quan chùa Gò Ken, bạn chỉ mất khoảng 10 phút để di chuyển đến Tòa thánh Tây Ninh, nơi thờ phụng linh thiêng của đạo Cao Đài. Tòa thánh là sự pha trộn độc đáo của nhiều phong cách kiến trúc tâm linh trên thế giới, tạo nên một tổng thể độc đáo nhưng không xung đột hay đối lập với nhau.
7.3. Hồ Dầu Tiếng
Hành trình du lịch Tây Ninh của bạn sẽ không trọn vẹn nếu không ghé thăm Hồ Dầu Tiếng – hồ nước nhân tạo lớn nhất Việt Nam. Không chỉ có giá trị về mặt thủy lợi, hồ còn hấp dẫn du khách bởi vẻ đẹp nên thơ, trữ tình và hệ sinh thái hiếm có. Theo kinh nghiệm, bạn nên ghé thăm Hồ Dầu Tiếng vào sáng sớm hoặc chiều muộn, hoặc lựa chọn cắm trại qua đêm. Khoảnh khắc ánh nắng mặt trời giao thoa với mặt hồ lấp lánh phía chân trời cũng là khoảnh khắc thiên nhiên phác họa nên bức tranh thủy mặc đầy chất thơ, khiến bất kỳ ai có cơ hội đi ngang qua đều bị mê hoặc.
Ngoài ba địa điểm kể trên, cách chùa Gò Kén khoảng 26km, Tháp Chóp Mạt là một trong ba tòa tháp cổ, “nhân chứng sống” của nền văn hóa Óc Eo hơn 1.300 năm tuổi còn sót lại ở Nam Bộ. Nếu bạn yêu thích khám phá và tìm hiểu về các giá trị văn hóa, lịch sử thì đây là địa điểm đáng để bạn lưu tâm trong hành trình của mình.
Trên đây là một số thông tin cơ bản về chùa Gò Kén Tây Ninh giúp bạn chuẩn bị cho chuyến đi sắp tới. Hy vọng bạn sẽ có những trải nghiệm hành hương thú vị và những khoảnh khắc đáng nhớ tại ngôi chùa cổ trăm năm tuổi này .
