Với quần thể chùa chiền đa dạng, Tây Ninh thường được người Việt miêu tả là “bảo tàng tâm linh” của đất nước. Bên cạnh hệ thống chùa Núi Bà nổi tiếng, các ngôi chùa Tây Ninh khác cũng khiến nhiều du khách phải trầm trồ vì không gian linh thiêng và kiến trúc hấp dẫn. Nếu bạn là khách du lịch đam mê khám phá, tìm hiểu về tín ngưỡng, văn hóa Phật giáo tại các ngôi chùa ở Tây Ninh thì dưới đây là những ngôi chùa nổi tiếng ở Tây Ninh bạn không nên bỏ qua.
Những ngôi chùa ở Tây Ninh thuộc hệ thống chùa Núi Bà
Khi nói đến chùa chiền ở Tây Ninh, chắc chắn chúng ta phải nhắc đến quần thể chùa linh thiêng nằm trên vùng núi Bà Đen và cũng là địa điểm du lịch tâm linh chính của cả nước. Hệ thống chùa Núi Bà không chỉ ghi dấu những lễ hội quan trọng như lễ hội mùa xuân núi Bà Đen, lễ Ba Linh Sơn Thánh Mẫu… mà còn mê hoặc nhiều du khách bởi không gian linh thiêng và kiến trúc cổ kính. Hãy cùng điểm qua 6 ngôi chùa Tây Ninh thuộc hệ thống chùa Núi Bà này nhé!
Chùa Linh Sơn Tiên Thạch
Linh Sơn Tiên Thạch Tự (còn gọi là chùa Bà Tây Ninh) được thành lập năm 1745 và là ngôi chùa cổ nhất trong hệ thống các ngôi chùa thuộc quần thể Khu du lịch Núi Bà Đen, tọa lạc trên núi Điện Bà. Theo tác giả Thích Nhật Từ trong sách Phật giáo Kỳ thành Nam Bộ: “ Linh Sơn Tiên Thạch là ngôi chùa Phật giáo Bắc Bộ đầu tiên ở Tây Ninh ”.
Thiền sư Đạo Trung – Thiền Hiếu của Thiền phái Liễu Quán đã khai trương di tích cổ này vào thế kỷ 18 – đánh dấu bước đầu tiên trong sự phát triển của Phật giáo ở Tây Ninh. Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, chùa Linh Sơn Tiên Thạch Tú đã được trùng tu tổng cộng 5 lần trước khi có được diện mạo hài hòa và ấn tượng như hiện nay.
Nằm ở độ cao 350 mét giữa núi, chùa Linh Sơn Tiên Thạch Tự có không gian rộng với tổng diện tích lên tới 6.151,8m2. Chùa nổi bật với vô số tiểu cảnh, tượng mang đậm dấu ấn Phật giáo. Ngay khi bước vào chùa, du khách sẽ bắt gặp tượng Bồ Tát Quán Thế Âm uy nghiêm ngay giữa sân.
Điểm nhấn ấn tượng nhất của chùa là hai cột đá xanh được chạm khắc hình rồng uốn cong bố trí ở chính điện. Hai cột đá này được tạc vào thời Pat Tam Hoa (1919), mỗi cột có đường kính khoảng 0,45m và cao khoảng 4,5m. Ngoài ra, Linh Sơn Tiên Thạch Tú còn là nơi lưu giữ xá lợi – bảo vật được vua Sài Thái Lan ban tặng cho Hòa thượng Thích Hiển Pháp – Phó Chủ tịch Hội đồng Chấp hành Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
Thờ cúng chùa Bà theo kiểu “Phật trước, sau” với bàn thờ Tam Tổ của chùa bố trí phía sau chánh điện. Điện thờ nằm ở phía bên phải cổng chùa, là nơi thờ cúng tổ tiên của chùa. Phía trước chánh điện có tấm bia khắc tên các vị tổ tổ chùa Linh Sơn Tiên Thạch.
Ngoài việc cúng bái và cầu nguyện, du khách đến chùa Linh Sơn Tiên Thạch Tú vào các ngày 4, 5, 6 tháng 5 (Âm lịch) sẽ có cơ hội tham gia lễ cúng Bà Linh Sơn Thánh Mẫu ở Điện Bà (Âm lịch). Lịch). nằm cạnh chùa Linh Sơn Tiên Thạch) theo nghi lễ Phật giáo truyền thống. Đây cũng là địa điểm hành hương yêu thích của người dân vùng Đông Nam Bộ vào tháng 1 hàng năm – thời điểm diễn ra Hội xuân Tây Ninh núi Bà Đen.
Chùa Linh Sơn Hòa Đồng
Nằm ở một góc chùa hẻo lánh lưng chừng núi Bà Đen, chùa Linh Sơn Hòa Đồng là công trình kiến trúc được trùng tu từ ngôi chùa cũ nơi Hòa thượng Thích Giác Điền từng tu hành vào thời trung cổ thế kỷ XX. Du khách có thể đi theo biển chỉ dẫn và đi theo cầu thang bên hông chùa Bà Đen để đến địa điểm này. Trên đường đi, bạn có thể dừng lại ngắm cảnh, ngắm cảnh hoặc nghỉ ngơi cạnh giàn hoa giấy đang nở hoa (khoảng tháng 6 – 8) rất đẹp. Đặc biệt, sự xuất hiện khổng lồ của tượng Phật Thích Ca Mâu Ni nhập Niết Bàn trên đường đi chắc chắn sẽ khiến bạn choáng ngợp.
Được coi là “tháp canh” của núi Bà Đen, chùa Linh Sơn Hòa Đông có diện tích khá khiêm tốn, chỉ khoảng 200m2. Tuy nhiên, không gian nhỏ lại giúp làm nổi bật nét cổ kính của ngôi chùa này.
Chùa Linh Sơn Hòa Đông có phong cách kiến trúc hai tầng nhà song song đặc trưng của chùa, chùa Nam Bộ, tạo cảm giác gần gũi, quen thuộc cho nhiều du khách. Các mái nhà ở sảnh chờ và bên ngoài phía dưới đều có hình lưỡi cong. Chính điện phía trước có kết cấu hình tứ giác (khung bốn cột ở giữa) gồm 3 gian, 3 nhịp.
Du khách đến chùa Linh Sơn Hòa Đông có thể thực hiện các hoạt động tâm linh như thắp hương, cầu nguyện hoặc cầu nguyện trước các tượng Quán Thế Âm Bồ Tát, Tiêu Diên Đại Sĩ, A Di Đà Hộ Pháp, Đại Thế Chí Bồ Tát… Đặc biệt, đứng ở độ cao 350 mét , du khách có thể phóng tầm mắt ra xa và chiêm ngưỡng phong cảnh núi non hữu tình của đất nước này.
Chùa Quan Âm
Chùa Quan Âm nằm gần Động Ba Cô nên một số người thường gọi chùa cùng tên. Ngôi chùa này nằm ở vị trí cao nhất trong hệ thống chùa trên núi Bà Đen, cao hơn chùa Hang khoảng 150m. Từ xa xưa, đây là một trong những ngôi chùa thờ Quán Thế Âm Bồ Tát trên núi Bà Đen.
Để đến được ngôi chùa này, du khách sẽ phải leo 100 bậc thang dốc từ chùa Hang, đi qua hang Ba Cô rồi đến chùa Quan Âm. Vì không có bến đỗ nên trong suốt hành trình, bạn có thể dừng chân nghỉ ngơi hai bên bậc thềm dẫn vào chùa. Về bản chất, Hang Ba Cô có hệ sinh thái phong phú nên trên đường đến chùa Quan Âm, du khách rất có thể sẽ bắt gặp những chú khỉ đáng yêu ở đây.
Ngoài ra, trong quá trình di chuyển qua hang Ba Cô, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những phiến đá khổng lồ tạo nên hang, những thạch nhũ kết tinh qua hàng nghìn năm và lắng nghe tiếng nước chảy của khe thật yên bình. Đầu năm là thời điểm nhiều du khách thường đến chùa Quan Âm để cầu may mắn, bình an cho gia đình.
Bên cạnh chùa Quan Thế Âm là nơi thờ Bồ Tát Quán Thế Âm, chánh điện chùa Quan Âm là nơi thờ Linh Sơn Thánh Mẫu mặc áo cà sa, đội mũ phượng, ngồi thiền xếp bằng trên tòa sen (mặt đen). Ngoài ra, chùa còn có nhiều hang động nhân tạo và miếu thờ Bà và Mẫu.
Chùa Linh Sơn Long Châu (Chùa Hang)
Chùa Linh Sơn Long Châu hay còn gọi là chùa Hang Tây Ninh được xây dựng vào năm 1830, theo hệ phái Bắc Bộ. Trước khi có diện mạo như hiện nay, ngôi chùa này đã được trùng tu vào năm 1995.
Chùa Linh Sơn Long Châu gắn liền với truyền thuyết “Ông Nứt Đá” trên núi Điện Bà. Chuyện kể rằng trước đây có một tảng đá lớn chắn đường vào chùa. Người muốn vào chùa phải đi lòng vòng suốt, rất khó khăn. Thấy vậy, Thầy Tánh Thiện ngày đêm tụng kinh cầu nguyện. Đến ngày thứ 100, tảng đá tách ra làm đôi, tạo thành một con đường rộng khoảng 1,5m dẫn vào chùa. Hiện nay, biển hiệu đó là lối đi giữa hai tảng đá lớn dẫn vào chùa Hang.
Ngoài các nghi lễ tâm linh truyền thống, chùa Hang còn thu hút nhiều du khách với khu tưởng niệm 181 sĩ quan, chiến sĩ trinh sát Cục An ninh Quân đội – Bộ Tổng tham mưu Khu B2. Ngoài ra, chùa Hang còn đặt một bàn thờ Cửu Huyền – trưng bày những bức tranh của các thế hệ đi trước như một hình thức tưởng nhớ tới công ơn. Du khách đến đây không chỉ để chiêm bái, cầu nguyện hòa bình… mà còn thể hiện sự thành kính đối với linh hồn những người đã anh dũng hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Chùa Linh Sơn Phước Trung (chùa Trung)
Chùa Linh Sơn Phước Trung nằm ngay cổng vào Khu du lịch Sun World Núi Bà Đen và thường là điểm dừng chân đầu tiên trong chuyến hành trình chiêm bái của du khách thập phương khi đến với Núi Bà Đen. Chùa này còn có tên gọi khác là chùa Trung, được xây dựng khi Tổ Thanh Thọ và Tổ Phước Chí về núi tu hành (1876).
Chùa Linh Sơn Phước Trung theo hệ phái Bắc, có diện tích 2.329,2 m2. Chùa Trung gây ấn tượng với mái cong nhẹ nhàng và các họa tiết chạm khắc tinh xảo như mây, hoa lá – đặc trưng của kiến trúc Phật giáo Nam Bộ. Khu vườn bồ đề thoáng mát, rợp bóng cây bồ đề của ngôi chùa này cũng để lại dấu ấn trong lòng nhiều du khách. Từ cuối năm 2016, chùa Trung đã chính thức thành lập giảng đường Tam Hoa – một trong những dự án trùng tu mới của ngôi chùa này.
Du khách có thể thực hành các hoạt động tâm linh như cúng bái, thiền định… khi đến chùa Linh Sơn Phước Trung Trung. Chính giữa cổng chùa là nơi thờ tượng Quán Thế Âm Bồ Tát. Ngoài ra, hàng năm, bạn có thể tham dự các lễ hội như Lễ hội Bà Đen vào ngày 3 tháng 4 âm lịch, Lễ hội mùa xuân Mynydd Bà Đen vào tháng Giêng, lễ hội vào ngày 20 tháng Chạp, ngày 10 tháng 10 (Âm lịch)… ngôi đền.
Chùa Long Châu Phước Trung
Nếu chùa Long Châu Phước Trung là điểm dừng chân đầu tiên khi du khách bắt đầu lễ bái từ chân núi Bà Đen thì chùa Long Châu Phước Trung là điểm đến thứ hai. Ngôi chùa cổ kính này được hình thành từ hàng trăm năm trước, khi các Tổ trở về núi tu hành.
Sau khi được trùng tu, chùa Long Châu Phước Trung mang một diện mạo mới với nét cổ kính xen lẫn kiến trúc hiện đại. Đặc biệt, tượng Linh Sơn Thánh Mẫu (mặt trắng) là điểm nhấn của khu thờ này, được đặt ở vị trí cao nhất trong chính điện. Hàng bên dưới có năm người con gái Ngũ Hành, năm vị Thánh Mẫu, bốn góc thờ Tứ Thiên Vương và hai bên điện thờ Bác Tài, Bác Quý.
Tọa lạc dưới chân núi, chùa Long Châu Phước Trung được thiết kế gồm 3 khu vực chính: Tiền phòng (ca vỏ), phòng ăn (trụ nhà) và khu khách sạn (Đông lang, Tây lang) dùng để đón tiếp Phật tử và du khách đến chiêm bái. Tương tự như chùa Linh Sơn Phước Trung, chùa Long Châu Phước Trung cũng thờ Quán Thế Âm Bồ Tát ngay trong sân chùa.
Những ngôi chùa Tây Ninh ở địa điểm khác
Ngoài những ngôi chùa nổi tiếng từ hệ thống chùa Núi Bà nói trên, đất nước Tây Ninh còn có rất nhiều ngôi chùa linh thiêng khác. Dưới đây là một số ngôi chùa tiêu biểu nhất, thường được khách du lịch ghé thăm. Bạn có thể xem thêm thông tin trên các ứng dụng bản đồ như Google Maps, Apple Maps… để tìm hiểu thêm về các ngôi chùa khác ở Tây Ninh.
Chùa Gò Kén
Chùa Gò Kén nằm giữa cánh đồng rộng, cách trung tâm thành phố Tây Ninh chỉ khoảng 8km. Ngôi chùa này được xây dựng vào năm 1904 do trụ trì chùa Gò Ken lúc bấy giờ – hòa thượng Thích Trí Lương. Chùa ban đầu được xây dựng bằng tre và nứa, mục đích chính là để các Phật tử nuôi dưỡng tâm hồn. Sau khi được trùng tu và làm cho vững chắc hơn, chùa được đổi tên thành chùa Thiên Lâm.
Chùa Gò Kén Tây Ninh là hiện thân của sự kết hợp giữa kiến trúc hiện đại phương Tây và kiến trúc tráng lệ của phương Đông. Toàn bộ chùa Gò Kèn được lợp ngói ngói, cổng chính được thiết kế theo dạng mái vòm với hai đầu hồi có kiến trúc mở, tạo không gian thoáng đãng. Cửa chính vào được làm bằng những thanh gỗ vuông vức, mang lại cảm giác cổ kính của những ngôi chùa cổ. Bên trong chùa, các cột được thiết kế thành hai hàng dài song song, mỗi hàng có 6 cột, chia đều cho 3 gian chùa.
Khi dạo quanh khuôn viên chùa, du khách sẽ không khỏi trầm trồ trước những công trình kiến trúc và tác phẩm điêu khắc khổng lồ được chạm khắc tinh xảo tại đây. Điển hình có thể kể đến tượng Thích Ca Mâu Ni ngồi thiền dưới gốc cây Bồ Đề, tượng Phật nhập Niết bàn, bảo tháp Xá Lợi 9 tầng… Đặc biệt, điểm nhấn của ngôi chùa cổ đã hàng trăm năm tuổi này chính là ngôi chùa lớn. tượng Quán Thế Âm. Khu vực Đông Nam Bộ được đặt trên đài sen giữa hồ trong khuôn viên chùa.
Vào các ngày lễ lớn trong năm, chùa Gò Kèn đón rất nhiều phật tử, người dân và du khách đến tham quan và tham gia lễ hội. Trong đó, hoạt động thả đèn hoa đăng vào dịp Rằm tháng Bảy thu hút đông đảo người tham gia nhất. Mỗi chiếc đèn lồng hoa tượng trưng cho ánh sáng từ bi, dẫn dắt người ngu đến với Phật, đồng thời cũng tượng trưng cho lời cầu nguyện của người dân một năm may mắn, bình an. Để chuẩn bị cho chuyến hành hương tới chùa Gò Kèn, vui lòng tham khảo chi tiết tại đây.
Chùa Tây Pháp
Chùa Tây Pháp không chỉ là địa điểm tâm linh nổi tiếng của du khách ở Tây Ninh mà còn là điểm check in trong mơ của giới trẻ. Nằm cách Khu du lịch Sun World Núi Bà Đen khoảng hơn 50km, du khách được du khách gọi là chùa Hàn Quốc vì khuôn viên chùa giống như một đất nước Hàn Quốc thu nhỏ.
Không quá khi nói rằng chùa Tây Pháp sở hữu khuôn viên đẹp nhất Thủy Hoa Viên (khu du lịch tổng hợp được xây dựng bên trong chùa) tỉnh Tây Ninh. Khi bước vào chùa, du khách sẽ có cảm giác lạc vào một vườn hoa anh đào nở rộ nên thơ. Tiếp tục hành trình là vườn hoa đa sắc màu và phong phú về chủng loại, từ hoa hướng dương, hoa sen, hoa súng đến hoa ngũ sắc… Du khách cũng sẽ có cơ hội dạo bước qua những con đường rợp bóng cây hay những trái cây xanh mướt, xanh mướt. . và vườn rau…
Chính điện của chùa Tây Pháp được lát gạch, có lối vào hình tròn độc đáo, ở trung tâm thờ Phật Thích Ca Mâu Ni, hai bên là Phổ Hiển và Văn Thù Bồ Tát. Khuôn viên bên ngoài Chính điện được bố trí tháp thờ Bồ Tát Quán Thế Âm và tiểu cảnh ao sen hai bên.
Viết lời chúc lên thiệp gỗ là hoạt động mà bất cứ ai đã từng đến chùa Tây Pháp nên thử ít nhất một lần trong đời. Truyền thuyết kể rằng nếu bạn viết điều ước của mình lên những tấm thiệp gỗ và treo chúng lên kệ thì điều ước đó sẽ nhanh chóng thành hiện thực. Ngoài trải nghiệm trên, chùa Tây Pháp còn tổ chức nhiều hoạt động tâm linh như tĩnh tâm, thuyết pháp, thả đèn,…
Chùa Giác Ngạn
Chùa Giác Ngạn nằm cách Khu du lịch Sun World Núi Bà Đen và Thành phố khoảng 25km. Tây Ninh chỉ khoảng 5km. Đây là một trong số ít ngôi chùa ở Tây Ninh còn giữ được nét kiến trúc dân gian độc đáo, thấm đẫm văn hóa Phật giáo truyền thống.
Chùa Giác Ngạn có diện tích khoảng 400 mét vuông, được Phật giáo Lục Hòa Đường xây dựng trên khu đất rộng 1 ha cách đây hơn 100 năm. Chùa được thiết kế khá hài hòa với 3 gian cao 8 mét, hai gian hai bên có cầu thang đi lên. Bên phải chùa là nơi an nghỉ của các phật tử đã viên tịch. Trong sân chùa có tượng Phật Thích Ca Mâu Ni lúc ngài nhập diệt và tượng Quán Thế Âm Bồ Tát. Chính giữa chánh điện là thời của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni và chư Bồ Tát cùng các vị tu sĩ thánh thiện khác.
Chùa Phước Lâm
Chùa Phước Lâm nằm trên đường Phan Chu Trinh, cách Khu du lịch Sun World Núi Bà Đen khoảng 25km, cách trung tâm thành phố Tây Ninh khoảng 3,8km. Ngôi chùa này được xây dựng vào đầu thế kỷ 19 do Hòa thượng Phước Trí – trụ trì chùa Linh Sơn Tiên Thạch. Sau nhiều lần trùng tu, chùa Phước Lâm giờ đây đã có diện mạo rộng rãi, hoành tráng hơn.
Dấu vết thời gian ẩn chứa trong kiến trúc cổ kính chùa Phước Lâm (Nguồn: Internet)
Kiến trúc cổ kính của chùa Phước Lâm là điểm thu hút đặc biệt đối với nhiều du khách. Mái chùa lợp ngói âm dương – biểu tượng của văn hóa phương Đông. Bên trong chùa, những tác phẩm điêu khắc mới xen lẫn một số tác phẩm điêu khắc bằng gỗ vẫn còn được bảo tồn từ xưa. Không gian phía sau là nơi đón tiếp du khách thập phương đến chiêm bái, nghỉ ngơi.
Trong số các tượng ở chùa Phước Lâm, tượng Bà Linh Sơn Thánh Mẫu được coi là tượng có mối liên hệ đặc biệt nhất với chùa. Hầu hết du khách đến đây đều dành thời gian để cúng bái trước nó. Trong khuôn viên chùa cũng được trồng nhiều cây xanh, tạo bóng mát, tạo nên khung cảnh hữu tình.
Chùa Phước Lưu
Chùa Phước Lưu nằm cách xa thành phố. Cách Hồ Chí Minh chỉ 40km, thuộc khu phố Lộc Thành, thị trấn Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh. Chùa này vốn là chùa Ba Động, được xây dựng vào thế kỷ 19, sau này được xây dựng thành chùa và đổi tên là chùa Phước Lưu.
Chùa Phước Lưu thờ Phật giáo Đại thừa Nam Bộ, đánh dấu sự kiện cách đây hai thế kỷ khi người Việt di cư từ vùng Ngũ Quang vào Nam. Đây là một trong những ngôi chùa sở hữu hệ thống tượng Phật và hiện vật cổ có giá trị nhất Tây Ninh. Trong đó phải kể đến tượng A Di Đà Tam Tôn làm bằng gốm sứ mạ vàng (gốm sứ thời nhà Thanh), tượng Phật Di Lặc, 15 tượng Phật chế tác từ Trung Quốc…
Du khách đến chùa Phước Lưu sẽ được đắm mình trong không gian tĩnh lặng, thanh bình của một địa danh cổ kính. Đi chùa vào dịp lễ và tham gia các hoạt động tâm linh cũng là một trải nghiệm bạn nên cân nhắc.
Không chỉ là địa điểm du lịch, chùa Tây Ninh còn là thánh địa lý tưởng – nơi du khách có thể tìm về chốn bình yên, phục hồi Thân – Tâm – Trí sau chuỗi ngày làm việc mệt mỏi. Nếu có dịp ghé thăm “thánh địa” bạn đừng quên ghé thăm những ngôi chùa nổi tiếng ở Tây Ninh trên và trải nghiệm nét văn hóa tâm linh đặc sắc ở Tây Ninh nhé!
